Do podstawowych elementów hamulca bębnowego zaliczają się:

• bęben hamulcowy – ruchomy człon hamowany.
• szczęki hamulcowe – nieruchomy człon hamujący, wyposażony w okładziny cierne. W trakcie hamowania szczęki naciskane rozpieraczem wykonują niewielki ruch – obrót o bardzo mały kąt. W standardowych konstrukcjach występują dwie szczęki. Szczęka obracająca się zgodnie z kierunkiem obrotu bębna nazywana jest szczęką współbieżną, natomiast szczęka obracająca się przeciwnie do kierunku obrotu bębna – szczęką przeciwbieżną.
• rozpieracz szczęk – sterowalny element odpowiedzialny za docisk szczęk do bębna. Najczęściej jest to siłownik hydrauliczny lub element mechaniczny (np. krzywka). W niektórych konstrukcjach stosowana jest większa liczba rozpieraczy. Rozpieraczem steruje zewnętrzny mechanizm sterujący.
• sprężyna odciągająca – element odpowiedzialny za powrót oraz utrzymanie szczęk w pozycji braku styku z bębnem.

Dociśnięcie szczęk do bębna odbywa się przy pomocy rozpieracza, który jest podłączony do mechanizmu sterującego. Rozpieracz wywiera nacisk na szczęki, powodując ich docisk do bębna. Za powrót i utrzymanie w położeniu braku tarcia szczęk odpowiedzialna jest sprężyna naciągowa.